Wow: dit effect heeft Black Friday op ons brein, bewijst nieuw onderzoek

In dit artikel:

Grote consultancybureaus Deloitte, PwC en Accenture waarschuwen nu Black Friday nadert: feestdagenaankopen leggen een grote druk op ons denkvermogen. In gezamenlijke rapporten noemen zij het winkelen rond de feestdagen minder een gezellige traditie en meer een cognitieve uitputtingsslag.

Cijfers uit de studies illustreren dat beeld: 58% van de consumenten (Deloitte) ervaart shoppen als stressvol, Accenture meldt dat 85% van de online kopers hun winkelmandje halverwege achterlaat, en PwC verwacht dat 84% minder zal uitgeven. Daarbij speelt financiële zorgen mee—Deloitte ziet dat 57% denkt dat de economie de komende maanden zal verslechteren, het somberste sentiment in bijna dertig jaar—wat extra spanning en waakzaamheid veroorzaakt.

Klinisch psycholoog Hannah Nearney legt uit dat de constante stroom aan keuzes de prefrontale cortex overbelast, wat kan leiden tot verminderde concentratie, somberheid en verhoogde angst. Zij benadrukt dat het probleem niet alleen het kopen zelf is; het zijn de voortdurende beslissingen die mentale reserves opsouperen. Haar advies: "De oplossing voor cognitieve burn-out dit feestdagenseizoen is niet het vermijden van beslissingen, maar het beoefenen van zelfzorg."

Opvallend is dat Generatie Z zich het meest terughoudend opstelt: zij wil aankopen met ongeveer 23% verminderen en zet vaker in op welzijn en mentale gezondheid. Steeds meer jongeren gebruiken hulpmiddelen zoals hersenstimulatie-headsets; sommige klinische gegevens melden verbeteringen in stemming, slaap en focus na enkele weken gebruik. Bij zorgen over mentale gezondheid blijft professionele hulp aanbevolen.