School schrapt Magister-inzage van cijfers voor ouders: 'Prestatiedruk komt vooral van thuis'
In dit artikel:
Het Jordan Montessori Lyceum in Zeist heeft sinds november 2024 de cijfers in Magister voor ouders definitief afgeschermd. De school nam deze stap nadat onderzoek tijdens een eerstegraadsopleiding aantoonde dat leerlingen van wie ouders meekeken in Magister zich significant meer prestatiedruk voelden dan leerlingen waarvan ouders geen inzage hadden. Dat onderzoek, opgezet door bedrijfseconomiedocent Stijn Uittenbogaard, begon als een korte pilot maar leidde tot een structurele wijziging: ouders zien geen realtime cijfers meer, alleen docenten en leerlingen zelf.
Magister is het digitale leerlingvolgsysteem dat ongeveer driekwart van de Nederlandse scholen gebruikt voor cijfers, roosters en huiswerk. Wat ooit bedoeld was als transparantie-tool, blijkt volgens medewerkers van het Jordan steeds meer een dagelijks controle-instrument dat onbedoeld bijdraagt aan constante beoordelingsangst bij jongeren. Orthopedagoog Michelle Rijkers, aangesteld om leerlingen met motivatie-, faalangst- en executieve-problemen te begeleiden, stelt dat de mogelijkheid voor ouders om continu cijfers te bekijken het idee voedt dat jongeren niet zelfstandig worden vertrouwd. De school wil juist ruimte geven om fouten te maken en leren te vertragen.
Het artikel illustreert de verandering met persoonlijke verhalen. Leerling Pepijn (17) vertelt dat directe inzage door ouders eerder leidde tot onaangekondigde gesprekken en extra druk. Na het blijven zitten en een diagnose (ADHD/ADD) verbeterde zijn concentratie door medicatie; gesprekken met mentoren en de orthopedagoog gingen daarna meer over oorzaken en plannen dan over losse cijfers. Zijn vader zegt dat hij Magister niet mist: het contact is nu meer gericht op voorbereiding en motivatie, en Pepijn neemt vaker zelf het initiatief.
Brede onderzoeken ondersteunen de zorgen: een GGD-onderzoek (2023) wees uit dat ouders vaker de grootste bron van prestatiedruk zijn dan school (19% vs. 11%), en recent onderzoek van State of Youth NL (2025) laat zien dat 61% van jongeren regelmatig prestatiedruk ervaart, veelal rondom school. Hoogleraar Eveline Crone benadrukt dat prestatiedruk de afgelopen twintig jaar sterk is toegenomen en dat jongeren ruimte, herstel en de mogelijkheid om fouten te maken nodig hebben om goed te kunnen leren.
Het Jordan gaat verder dan alleen afschermen: in de onderbouw worden cijfers voor wiskunde vervangen door reflectieverslagen om inzicht in het leerproces te bevorderen. Steeds meer scholen experimenteren met beperktere oudertoegang of het publiceren van cijfers op vaste momenten. De maatregel symboliseert een bredere verschuiving van controle via data naar vertrouwen en gesprek: minder realtime monitoring, meer aandacht voor motivatie, herstel en veerkracht bij leerlingen.