Psycholoog: deze trend domineert social media en heeft grote impact op mentale gezondheid jongeren
In dit artikel:
Een nieuw, homogeen schoonheidsideaal circuleert op Instagram en heeft vooral jonge meisjes in zijn greep: de zogenoemde “Instagram face” — een symmetrisch, glad gezicht met volle lippen, hoge jukbeenderen en een uitgesproken kaaklijn, vaak volgens verhoudingen die doen denken aan de gulden snede. Schrijfster Jia Tolentino introduceerde de term; wetenschappelijk werk (Aesthetic Surgery Journal Open Forum, 2024) heeft het beeld verder uitgeklaard en laat zien dat het ideale gezicht steeds minder op een echt mens lijkt.
Dagelijks verschijnen er miljoenen bewerkte foto’s en video’s op Instagram (ongeveer 95 miljoen), en die constante stroom maakt het moeilijk voor jongeren om het verschil tussen echt en gefabriceerd te zien. Klinisch directeur Kim Anderson waarschuwt dat meisjes hierdoor gaan denken dat hun natuurlijke uiterlijk onvoldoende is; dat heeft gevolgen voor identiteit en zelfbeeld. Psycholoog Jo‑Ann Finkelstein wijst erop dat sommige doelbeelden zelfs door AI zijn gemaakt: “Meisjes concurreren met door AI gemaakte gezichten waar geen mens zonder operaties of fillers tegenop kan.” Dat vergroot gevoelens van ontoereikendheid en draagt bij aan body dysmorfie en een laag zelfvertrouwen.
De druk leidt ertoe dat steeds meer jongeren cosmetische ingrepen overwegen, maar dat pakt het onderliggende probleem niet aan. Anderson stelt dat zodra schoonheid iets wordt dat geïnjecteerd of gefilterd moet worden, echte zelfacceptatie vrijwel onmogelijk wordt. Naast de psychische effecten speelt ook een culturele component mee: het ideaal verheerlijkt een mix van kenmerken die vooral Eurocentrische normen bevestigen, waardoor meisjes met andere etnische achtergronden ongemerkt het gevoel kunnen krijgen dat hun uiterlijk minder waardevol is.
Experts adviseren praktische stappen om de impact te beperken. Ouders kunnen schermtijd reguleren, open gesprekken voeren over onrealistische schoonheidsnormen en kinderen leren kritisch om te gaan met online beelden. Aanbevelingen voor jongeren zijn onder meer het volgen van accounts die diversiteit tonen, regelmatige socialmediapauzes en soms bewust kiezen voor filter‑ of make-up‑vrije dagen. Zoals Finkelstein benadrukt: “Voortdurende, eerlijke gesprekken tussen ouders en kinderen zijn essentieel om deze maatschappelijke druk te doorbreken.”
Kek Mama benadrukt dat zij geen medisch expert is; bij zorgen over (mentale) gezondheid wordt aanbevolen een arts of specialist te raadplegen. Bronverwijzingen in het artikel wijzen onder meer naar Tolentino en het genoemde wetenschappelijke tijdschrift.