Onderwijsdeskundige Marieke Ligtenberg: 'Wat 300 ouders mij vertelden over thuiszitters'

In dit artikel:

Onderwijsexpert Marieke Ligtenberg kreeg na haar recente stuk over naar schatting 70.000 thuiszitters in Nederland honderden reacties op Facebook van ouders, leerkrachten en betrokkenen. Die reacties vertellen minder over falen dan over volharding: ouders beschrijven jarenlang zoeken naar oplossingen — van creatieve weekplanners tot eindeloze overleggen met school — en ervaren vaak dat hun zorgen niet serieus worden genomen. Een belangrijk thema is dat ouders meerkracht en veerkracht laten zien dan het systeem benut.

Met “thuiszitters” bedoelt Ligtenberg kinderen die langdurig buiten het onderwijsprogramma vallen, om uiteenlopende redenen. De verhalen maken volgens haar duidelijk dat het huidige systeem te vaak uitgaat van één standaardroute: normen, cijfers en cognitieve prestaties. Kinderen die daar niet in passen, krijgen het stempel dat ze hersteld moeten worden, wat veel druk op gezinnen legt. Cruciaal is dat dit geen verwijt aan leerkrachten is — veel professionals willen wel meebewegen — maar dat zij vaak de ruimte, tijd en steun missen om maatwerk te bieden.

Ligtenberg wijst ook op positieve voorbeelden: scholen die ouders als gelijkwaardige partners zien, kinderen eigenaarschap geven en verschillende leerwegen realiseren. Die initiatieven tonen dat alternatieve vormen van onderwijs mogelijk zijn als vertrouwen, dialoog en flexibiliteit centraal staan. Volgens haar begint verandering niet met meer regels, maar met moed om te luisteren en ouders, kinderen en leerkrachten daadwerkelijk samen te laten bepalen wat nodig is.

Een moeder illustreerde de urgentie met een beeld van haar zoon in groep 3 die al tot de poort worstelt; zulke verhalen benadrukken dat het effect reikt tot hele gezinnen en dat systeemvernieuwing noodzakelijk is.