Eleonore Fenne (41) woont in Denemarken: 'Onze school werd twee jaar geleden mobielvrij en dit is wat het deed met de kinderen'
In dit artikel:
Eleonore Fenne (41), een Nederlandse moeder die sinds 2009 in Kopenhagen woont, beschrijft hoe de school van haar kinderen sinds bijna twee jaar volledig mobielvrij is en hoe Denemarken dat beleid nu landelijk invoert. De schoolregel houdt in dat telefoons bij binnenkomst in een afgesloten kast gaan; de leerkracht bewaart de sleutel en leerlingen krijgen hun toestel pas na schooltijd terug. In de jongere groepen (tot ongeveer negen jaar) mogen kinderen helemaal geen mobiele telefoon of smartwatch meenemen.
De aanleiding voor het lokale verbod was een opeenstapeling van problemen: sociale druk om constant te reageren op berichten, uitsluiting door gesloten chatgroepen (bijvoorbeeld iPhone-gebruikers die iMessage gebruikten), en een incident waarbij een leerling op zijn telefoon schaars geschikt, gewelddadig videomateriaal deelde. Leraren constateerden bovendien dat mobieltjes de concentratie verstoorden en in de weg stonden van echt contact tussen kinderen. Na lange ouderdebatten koos de ouderraad daarom voor een totaalverbod, ondersteund door aanvullende afspraken van ouders over digitale etiquette buiten school (geen berichten na 20.00 uur, geen groepsapps).
Op nationaal niveau heeft de Deense regering onlangs ingestemd met een verbod op smartphones voor alle openbare scholen van klas 0 tot 9 (ongeveer 6–16 jaar). Naast het telefoonverbod worden ook niet-onderwijsspecifieke websites geblokkeerd, zoals online games en winkels. Er zijn uitzonderingen: medisch noodzakelijke apparaten, hulpmiddelen voor dyslexie en incidenteel gebruik in lessen (bijvoorbeeld mediawijsheid) kunnen worden toegestaan; scholen mogen dit per situatie bepalen.
Fenne wijst erop dat naleving in Denemarken relatief probleemloos verliep door culturele factoren: een sterke neiging tot gehoorzaamheid aan regels en een nadruk op gemeenschapszin. Ze betwijfelt of Nederland dit zonder meer kan kopiëren, omdat hier handhaving van smartphoneverboden op scholen al wisselend is. Haar advies aan Nederlandse ouders is praktisch: ga het gesprek aan met andere ouders en met je kinderen, leg gezamenlijke afspraken vast en overweeg alternatieven voor bereikbaarheid zoals eenvoudige “dumb phones” of basis-smartwatches zonder sociale apps.
Het verhaal illustreert de afweging tussen digitale vaardigheden leren en het beschermen van kinderen tegen constante afleiding en sociale druk. Fenne benadrukt dat het doel is kinderen de ruimte te geven om onbezorgd kind te zijn en weer echt met elkaar te spelen.