Bang voor Sinterklaas: kinderpsycholoog legt uit wat er écht achter zit
In dit artikel:
Voor veel kinderen is Sinterklaas een feest met cadeautjes en pepernoten, maar een kleine groep raakt er zo van in de stress dat het tot slapeloze nachten en gedragsproblemen leidt. Kinderpsycholoog en gedragstherapeut Wendy de Pree legt uit waarom sommige kinderen angstig reageren en geeft praktische adviezen voor ouders.
Meestal beleven kinderen de periode vooral spannend en niet ernstig eng, maar hooggevoelige kinderen en kinderen met autisme lopen meer risico. Hooggevoelige kinderen worden snel overprikkeld door versierde winkels en Sinterklaasactiviteiten; kinderen met autisme vinden de onduidelijkheid en plotselinge verhaallijnen (zoals in het Sinterklaasjournaal) verwarrend. Ook ouderlijk gedrag kan angst veroorzaken: wanneer Sinterklaas wordt gebruikt als dreigmiddel (“als je stout bent, geen cadeaus”), maakt dat het feest voor kinderen voorwaardelijk en beangstigend.
Er is een verschil tussen normale spanning en problematische angst. Tijdelijke onrust uit zich in slechter slapen, huilerigheid of vroeg opstaan om in de schoen te kijken. Angst wordt ernstig wanneer het ontwikkeling belemmert — bijvoorbeeld als een kind niet meer naar school durft, last krijgt van bedplassen of bang is dat Sinterklaas hen “meenemen” kan. Dit komt vooral voor bij kinderen met autisme of wanneer ouders overdrijven in dreigen.
De Pree geeft concrete maatregelen om veiligheid en voorspelbaarheid te vergroten, zonder de magie volledig weg te nemen:
- Kijk het Sinterklaasjournaal samen en reageer meteen op enge scènes; praat na en vul niet in wat het kind denkt.
- Lees samen boekjes en speel het verhaal na met poppen of verkleedkleren om verwerking en controle te stimuleren.
- Creëer duidelijkheid: maak een aftelkalender met intocht, schoolbezoek en schoen zetten, of vertel bijvoorbeeld dat ouders twee cadeaus doorgeven aan Sinterklaas, zodat het kind weet wat te verwachten.
- Bied praktische geruststellingen (bijv. Sinterklaas komt alleen in de woonkamer; een briefje op de slaapkamerdeur kan rust geven).
- Voor kinderen die al tussen magisch en rationeel denken zitten, kan openheid over het feit dat ouders de cadeaus leggen helpen; betrek het kind bij oplossingen.
De Pree benadrukt dat erkenning van de angst en emotiecoaching belangrijk zijn. Zij publiceerde in januari het boek "Wat echt werkt bij kinderen die snel angstig zijn", waarin zij meer handvatten biedt.