5 (onverwachte) signalen dat jouw tiener misschien met angst, stress en somberheid kampt
In dit artikel:
Steeds meer kinderen en tieners kampen met angst, stress en somberheid; onderzoek wijst uit dat het om miljoenen jongeren wereldwijd gaat en dat Generatie Z extra kwetsbaar is. De oorzaken liggen vooral in recente en aanhoudende maatschappelijke veranderingen: de coronaperiode, constante blootstelling aan oorlogen en geweld via nieuws en social media, financiële zorgen binnen gezinnen en de voortdurende vergelijkingsdrang online. Jongeren die meer dan drie uur per dag scrollen lopen ongeveer twee keer zoveel kans op angstklachten.
Angst uit zich niet altijd als duidelijke angstverklaring. Ouders kunnen signalen herkennen aan: terugtrekgedrag (plotse desinteresse in sport, vrienden of school), aanhoudende lichamelijke klachten zonder medische verklaring (hoofdpijn, buikpijn, spierpijn), slaapproblemen (moeheid, moeilijk inslapen, nachtelijke ontwakingen), voortdurend zoeken naar geruststelling en snel geïrriteerd of driftig gedrag. Deze symptomen komen voort uit een overactief alarmcentrum in het brein en kunnen het dagelijks functioneren ernstig belemmeren.
Wat kunnen ouders doen? Direct alle problemen wegwerken helpt kinderen niet om zelf met spanning om te leren gaan. Effectievere aanpakken zijn: rustig en zonder direct te “fixen” luisteren; samen eenvoudige ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen oefenen; grenzen stellen rond schermtijd, vooral vóór het slapen; en tijdig professionele hulp inschakelen, bijvoorbeeld via de huisarts of schoolmaatschappelijk werk, als de klachten toenemen of lang aanhouden.
Een lichtpunt is dat Gen Z veel opener praat over mentale gezondheid dan eerdere generaties, wat deelname aan hulp en begrip vergemakkelijkt. Ouders spelen nog altijd een belangrijke rol: hun reacties en gewoonten beïnvloeden hoe kinderen met angst leren omgaan. Voor wie wil verdiepen zijn er praktische tips beschikbaar over gedragingen die onbedoeld angst kunnen versterken en hoe die te vermijden.